Trainingsacteren
Ondanks het feit dat trainingsacteurs steeds vaker in trainingen worden ingezet, kom ik nog regelmatig mensen tegen die niet weten wat dit vak inhoudt. Eigenlijk is het heel simpel: De trainingsacteur is het oefenmateriaal van de cursist. Het gaat erom dat men de theorie toe kan passen in de praktijk. Hieronder vertel ik over mijn visie op dit vak, mijn werkwijze en tenslotte mijn ervaring.
Visie
Praktijktraining is in het werken met mensen een onontbeerlijk leermiddel en trainingsacteurs kunnen daar een cruciale rol in vervullen. De trainingsacteur levert naturel spel en geeft feedback en eventueel tips omtrent alternatief gedrag. De trainer heeft de rol van docent en voorzitter en stuurt als zodanig de training. De trainingsacteur stelt zich in die zin ten dienste van de trainer op. Een cursist dient zich veilig te kunnen voelen om “fouten” te mogen maken. Eigenlijk bestaat er geen “fout” gedrag: Gedrag is in wezen aangeleerd en heeft zich vaak in soortgelijke situaties als adequaat bewezen. In plaats van “fouten” spreek ik daarom liever van “voor die situatie inadequaat gedrag”.
Werkwijze
Voorafgaand aan de training overleg ik met de trainer omtrent het kader van de training, leerdoelen etc. waarbinnen ik mij met mijn spel als trainingsacteur kan bewegen.
Naar de cursisten toe stel ik mezelf voor als “oefenmateriaal”. Ik leg hierbij uit dat ik beïnvloedbaar ben in mijn gedrag, dat ze mij kunnen sturen. Met mijn spel geef ik reeds terug hoe de cursist op mij overkomt. Wanneer de cursist diens interventies conform de leerdoelen toepast, bekrachtig ik dit met deëscalerend gedrag. Verder benoem ik dat de cursist een time-out mag nemen wanneer hij/zij om de een of andere reden vastloopt: op dat moment kan de cursist collega’s om raad vragen, waarna het rollenspel eventueel hervat kan worden.
In de feedback benoem ik concreet gedrag van de cursist en vertel vervolgens hoe dat op mij overkwam. Een voorbeeld: “Toen je dat zei kreeg ik het gevoel dat je mij niet serieus nam en dat irriteerde mij. Daarom heb ik vervolgens op die manier gereageerd”. En dus nooit “je nam mij niet serieus”, dat zou suggestief zijn.
Bij het geven van tips ga ik uit van wat bij mij als klant etc. beter zou werken om het leerdoel te bereiken. De cursist is vrij om de tip al dan niet ter harte te nemen.
Tussentijds en na afloop evalueer ik het verloop van de training en de samenwerking met de trainer.
Ervaring
Sinds 2001 ben ik werkzaam als trainingsacteur. Mijn ervaring bestaat uit communicatie- en agressietrainingen voor de Koninklijke Landmacht, Koninklijke Marechaussee, Politie, Justitie en klantgerichtheidstrainingen voor diverse bedrijven. Daarnaast heb ik vanuit mijn opleiding en loopbaan als maatschappelijk werker veel ervaring met gedrag en feedback. Theoretisch ben ik onderlegd met kennis van o.a. de Roos van Leary, het ABC-model en de Transactionele Analyse.